برگزاری مراسم تقدیر ازاستادفرزانه دکترمحمد سعیدتسلیمی
مراسم تجلیل از دکتر تسلیمی
آیین نکوداشت دکتر محمد سعید تسلیمی استاد مدیریت دولتی با گرایش توسعه سازمانی با حضور جمعی از استادان دانشگاه، اندیشمندان و متخصصان رشته‌های مدیریت در روز سه شنبه مورخ 25 بهمن ماه با حضور دکترفرهادی(وزیر سابق علوم)، حجه الاسلام دعایی (سرپرست موسسه اطلاعات)دکترحسن قلی پور(رئیس دانشکده مدیریت دانشگاه تهران) در سالن فردوسی خانه اندیشمندان علوم انسانی تهران برگزار شد.به گزارش خبرنگار ما، دکتر محمد فرهادی وزیر سابق علوم، تحقیقات و فناوری در این آیین دکتر محمد سعید تسلیمی را مرد علم و عمل نامید و گفت: وی وقتی به عنوان قائم مقام وزارت علوم منصوب شد همه کارهای سخت را به‌عهده می‌گرفت.
وی تدوین برنامه‌های راهبردی توسعه آموزش عالی و ساماندهی و آمایش آموزش عالی را از اقدامات اساسی و بنیادی دکتر تسلیمی خواند و گفت: وی حتی برای اقتصاد مقاومتی طرح جامع و جالبی نوشته بود که متأسفانه برغم ارجاع به مراکز ذیربط استقبال نشد.
دکتر فرهادی از عمل، دانش، بردباری و سکوت دکتر تسلیمی در همه موارد علمی و اجرایی تمجید کرد و یادآور شد: او یک معلم مطلع، با اخلاق و باوقار است که همیشه از حق خود می‌گذرد و باید چنین شخصیت‌هایی به عنوان الگو برای جوانان معرفی شوند.
براساس این گزارش سید محمود دعایی مدیر مسئول روزنامه اطلاعات نیز با تشریح خاطرات خود از دکتر محمدسعید تسلیمی در مجلس سوم، طی سخنانی گفت: دو حدیث از پیامبر اکرم (ص) در یک موضوع روایت شده که سخنم را با آنها شروع می‌کنم: « اتّقوا فراسهَ المؤمن فانّه ینظر بنورالله» و «احذروا فراسه المؤمن فإنه ینظر بنور الله و ینطق بتوفیق الله». «فراست» را «زیرکی و هوشیاری و دریافت امور پنهانی از روی ظواهر امور» معنی کرده‌اند و حضرت در اینجا می‌فرماید که مؤمن چیزها را با نور خدا می‌نگرد و با توفیق و یاری خداوند سخن می‌گوید. قطعاً تعقل و خردورزی و استفاده درست و به‌موقع از تجارب بشری، یکی از مهم‌ترین مصادیق نور خداست و من چون چند سالی توفیق همکاری با آقای دکتر تسلیمی را در دور سوم مجلس شورای اسلامی داشته‌ام و ۵ـ ۶ دقیقه بیشتر فرصت ندارم، اجازه می‌خواهم فقط یک مورد از سخنان پیش از دستور ایشان را به نقل از روزنامه اطلاعات سال ۱۳۶۷ بازخوانی کنم و بی‌تعارف، برتر از هر تعریف دیگری که ممکن است در این جلسه از عزیزمان بشود، از او تعریف کنم؛ چرا که به فرموده حکیم فردوسی:
خرد بهتر از هر چه ایزد بداد
خرَد رهنمای و خرد دلگشای
خرد دست گیرد به هر دو سرای
کسی کو خرد را ندارد ز پیش
دلش گردد از کرده خویش، ریش
خرد چشمِ جان است چون بنگری
تو بی‌چشم، شادان، جهان نسپری
سخنرانی آن روز آقای تسلیمی، نماینده تهران در چند محور بود که گذرا به آنها اشاره می‌کنم:
اـ تذکر به نمایندگان درباره رعایت ارزش اوقات مجلس که یک دقیقه وقتش با احتساب ۲۷۰ نماینده در آن سال‌ها، در حقیقت ۲۷۰ دقیقه و یک ساعتش ۲۷۰ ساعت است و چون متعلق به ۵۰میلیون جمعیت آن روز کشور است، ۵۰ میلیون ساعت است؛ پس «باید به موضوعاتی هرچه حیاتی‌تر، آن هم به ترتیب اولویت و اهمیت اختصاص یابد.» آنگاه خودشان به چند مسأله مهم اشاره می‌کنند و ازهیأت رئیسه مجلس می‌خواهند که آنها را در اولویت قرار دهد. ازجمله مسائل عمده و بنیانی مورد نظر دکتر تسلیمی در ۲۹ سال پیش، این موارد بود: «تعدیل ثروت، جذب نقدینگیِ تورم‌زا از دست ثروت‌اندوزان، برخورد با تبعیض‌های ناشی از فرهنگ تکاثر، تعیین الگوی مصرف، محرومیت‌زدایی، نارسایی‌های حقوق و دستمزد کارکنان و برخورد با مسأله مهاجرت.» امروز کدام یک از اینها مسأله اصلی نیست و همچنان حل‌نشده باقی نمانده است؟
۲ـ محور دوم، هشیاری در خصوص ترفندهای منافقانه دشمنان و ضرورت تشخیص موقعیت پس از جنگ است:«وی با بیان اینکه در شرایط نه‌جنگ، نه صلح به سر می‌بریم که از آن به شبه‌جنگ و شبه‌صلح هم یاد می‌شود، گفت: در این موقعیت، لازم است فرماندهان و دلاوران عرصه‌های دفاع مقدس، بیش از هر زمان دیگر به سازماندهی بهینه برای مقابله با هر نوع تجاوز احتمالی مجدد استکبار بیندیشند و عنایت داشته باشند که در دنیای ناپایدار معاصر، آنچنان شرایطی به‌وجود نیامده است که بشود به میثاق‌های سازمان‌های بین‌المللی اعتماد کرد. در دنیایی که الفاظ معانی خود را از دست داده‌اند، سبعیت مترقی با غصب عناوین بشردوستانه، انسان‌نمایی می‌کند تا به هر حیله، از انسان‌های رها و آزاده، نظرهایی را به سوی خود گرایش دهد…»
۳ـ آینده‌نگری و آینده‌شناسی از موضوعات مهمی است که شاید بشود گفت از ملزومات پیشرفت واقعی است و بدون برخورداری از آن، نمی‌توان چشم‌انداز درستی را تعیین کرد؛ به‌ویژه در دوره‌ای که تازه جنگ تمام شده بود و امام(ره) رهنمودهای کلی برای بازسازی داده بودند. دکتر تسلیمی در این خصوص می‌گوید:
«بر مسئولان و مدیران کشور لازم است که بیش از هر زمان، به برنامه‌ریزی و آینده‌نگری بپردازند و آینده را خوب تجزیه و تحلیل کنند و آمادگی متناسب با هر وضعیت را در امور تحت مدیریت خود به‌وجود آورند. قدر مسلم این است که سیاست‌ها و طرح‌های بازسازی باید بر پایه آینده‌نگری، هرچه جامع‌تر، تدوین و عملی شوند.»
برادر عزیزم در اینجا گریزی می‌زند به «مفسدان اقتصادی، اعم از محتکران، گرانفروشان و کسانی که به اظهار خودشان،بارشان را بسته‌اند و هنوز هم مشغولند و به قیمت حسرت مردم به‌پا خاسته، به زراندوزی و تکاثر پرداخته‌اند و شکمشان از مال دیگران آماس کرده، با توجه به اینکه برخورد مهارکننده‌ای هم از سوی ضابطان کشوری، نسبت به جرایم خود مشاهده نکردند، بعضا سرمست هستند.» اگر به این دلسوزی‌ها و هشدارها عمل شده بود، آیا ماجراهای ۳هزار میلیاردی و ۱۲هزار میلیاردی و چندین و چند میلیارد به وجود می‌آمد؟
دکتر تسلیمی با اشاره به فرمایش امیرالمؤمنین(ع) به مالک‌اشتر در جلب رضایت عمومی ـ هرچند به نارضایتی خواص رفاه‌طلب بینجامد ـ می‌گوید: «یک اقدام برای بازسازی، بازگرداندن ثروت عمومی به یغمارفته توسط مفسدان اقتصادی به تمامی حقوق از دست‌دادگان است. یک گام به سوی بازسازی، یعنی بازنگری در نظام توزیع ثروت در جامعه…»، ایشان هشدار می‌دهد اگر آلام محرومان و سختی‌کشیدگان برطرف نشود و به جای علاج دردهایشان، مسکّن بدهیم، دنیا اسلام را متهم به ناتوانی در اداره امور خواهد کرد. آیااکنون چنین شبهه‌ای در ذهن بسیاری نیامده است؟
محور پنجم سخنرانی آن روز، برنامه‌ریزی برای جوانان بود و تذکر این نکته مهم که اگر امروز به فکر جوانان نباشیم و نتوانیم به‌درستی آنها را پرورش دهیم و برای اسلام و انقلاب حفظ کنیم، فردا آنها را از دست خواهیم داد: «جهت‌دهی و تربیت و نگهداری نسل جوان در گروه‌های سنی و منش‌های مختلف (از قبیل روستایی و شهری، در حال تحصیل و دور از تحصیل و امثال ذلک)، مستلزم ادای تکالیف و مسئولیت‌های بزرگی است که هر یک، یکپارچه‌شدن امکانات متفرقه را الزامی می‌نماید. ارگان‌ها و سازمان‌هایی که هر یک به نحوی دست‌اندرکار امور تبلیغ، ارشاد و اشتغال و دیگر امور اجتماعی هستند، عملاً از اصل نگهداری و جهت‌دهی نسل جوان غافل مانده‌اند! چنانچه برای اوقات فراغت جوانان برنامه عملی و سازنده ارائه نشود، اوقات‌شان به هرز می‌رود و در مدار فساد و بزهکاری سپری می‌شود.»
یعنی همین بلایی که امروزه در حد وسیعی بر سرمان آمده است. در اینجا عزیزمان به نکته بسیار مهم دیگری اشاره می‌کند و می‌گوید: «جوان ۱۵ یا ۲۰ساله که اخلاقاً به هرز رفته و به ابتذال کشیده می‌شود، اول انقلاب یک کودک ۵ساله یا ۱۰ساله بوده و نمی‌توانیم بگوییم بی‌قیدی و ابتذال او هم میراث رژیم طاغوت است! ۱۰سال از انقلاب می‌گذرد و باید اذعان داشته باشیم که این نوجوانان، تربیت‌باختگان دوران خودمان هستند و لذا لازم است به این سؤال پاسخ دهیم که: چه کرده‌ایم و چه می‌خواهیم بکنیم؟ و تردید نداشته باشیم که حملات تخریبی دشمنان که اصالت‌های ارزشمند جوانان ما را نشانه گرفته است، با شعاع عملیاتی وسیع در حد نسل و نسل‌ها ادامه دارد و اهمیت موضوع، ایجاب می‌کند که برای انسجام‌دادن به امکانات و تأمین یک پوشش سراسری در کشور، دستگاهی عهده‌دار رسیدگی به وضع عمومی جوانان شود که در حقیقت نیروی اصلی حکومت اسلامی هستند…»
آنچه عرض شد، بخش‌هایی از تنها یک سخنرانی پیش از دستور دکتر تسلیمی است که متأسفانه در آستانه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب باید اذعان کنیم به بسیاری از آنها توجه شایسته نشده است. اگر به سایر سخنان ایشان به‌ویژه در کمیسیون فرهنگی مجلس مراجعه کنیم، معلوم می‌شود که چقدر تعقل و آینده‌نگری و دلسوزی در وجود ارزشمند این خادم فکور کشور نهفته است و جا داشته و دارد که به آنها توجه جدی کنیم؛ به قول حکیم سنایی:
آنچه در آینه، جوان بیند
پیر در خشت خام، آن بیند
البته پیر خرد، وگرنه ایشان هنوز هم جواندل هستند. سخن را با حدیث آغاز کردم، اجازه می‌خواهم که با حدیث تمام کنم. از امیرالمؤمنین علیه‌السلام روایت شده است: «اتقوا ظنون المؤمنین؛ فإن الله تعالى جعل الحقَّ على ألسنتهم ». چه بسیار مآ‌ل‌اندیشی و آخربینی که در کلام مؤمنان زیرک نهفته است، زیرا خداوند حق را بر زبانشان جاری می‌کند.
بنابراین گزارش در این آیین دو پانل جداگانه نیز با شرکت همکاران و شاگردان دکتر محمد سعید تسلیمی برگزار شد و ابعاد مختلف شخصیت این استاد فرزانه مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
دکتر شمس‌السادات زاهدی استاد رشته مدیریت در پانل اول با اشاره به آشنایی ۳۵ساله خود با دکتر تسلیمی، او را یک شخصیت دانشگاهی اصیل با بینش و بصیرت علمی خواند و گفت: دکتر تسلیمی نه تنها اخلاق‌مدار، بزرگ‌منش و پاکدست بود، بلکه انسانی آرام، اهل تفکر و به دور از هرگونه جاروجنجال بود. وی با اشاره به این که دکتر تسلیمی همیشه زمینه را برای رشد دیگران فراهم می‌کرد از خانواده وی به خاطر همراهی و درک موقعیت وی در تمامی دوران فعالیت‌های علمی و اجرایی دکتر تسلیمی تقدیر و تشکر کرد.
دکتر نجفقلی حبیبی نیز در این پانلبه دوران همکاری خود در دانشکده مدیریت دانشگاه تربیت مدرس و دوره سوم مجلس شورای اسلامی اشاره کرد و گفت: بسیاری از دانشجویان دکتر تسلیمی امروز از استادان دانشگاه‌ها هستند و همچنین لوایح ارزشمندی داریم که در دوره سوم مجلس با تلاش‌های خستگی‌ناپذیر دکتر تسلیمی به قانون تبدیل شد و بسیاری از مشکلات جامعه را برطرف کرد.
دکتر مظفرنژاد که در وزارت آموزش و پرورش در سال‌های اول انقلاب با دکتر تسلیمی همکار بوده است نیز در این پانل مسائل اخلاقی را شاه بیت شخصیت این استاد فرهیخته نامید و گفت: او نه تنها مقید به احکام اسلامی است بلکه فردی منطقی و جدی ولی خوش برخورد بوده که همیشه از وقت درست استفاده می‌کند و به دیگران احترام می‌گذارد.
به گفته وی سلامت نفس، عدم تکلف، ساده‌زیستی و ثبات شخصیت نیز از دیگر ویژگی‌های شخصیت دکتر تسلیمی است.
بر اساس این گزارش دکتر عباسعلی زالی وزیر اسبق کشاورزی نیز در پانل دوم خوش اخلاقی و خنده‌رویی و نظم دکتر تسلیمی را از ویژگی‌های بارز او خواند و گفت: در حوزه معاونت علمی ریاست جمهوری همسایه دیوار به دیوار دکتر تسلیمی بودم و امکان نداشت که او به موقع در محل کار خود حاضر نشود و به موقع نیز محل کار خود را ترک نکند.
دکتر ابوالفضل گائینی استادیار گروه مدیریت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه هم در این پانل با ستایش از شخصیت علمی دکتر تسلیمی گفت: این استاد فرزانه علاوه بر انتقال اطلاعات زمینه فهم آن را برای دانشجویان فراهم می‌ساخت و از جمله کسانی بود که همیشه از رشته مدیریت در مقابل هجمه‌ها دفاع می‌کرد. دکتر ابراهیم شیخ معاون توسعه منابع انسانی شهرداری تهران به‌عنوان آخرین سخنران این پانل با ذکر خاطره‌ای از دکتر تسلیمی بر تأثیر شگرف رفتار و کلام او در تغییر نگاه و اخلاق افراد تأکید کرد.
دکتر حسن عابدی جعفری مدیر مرکز غیردولتی توسعه فراگیر سلامت اداری هم در این آیین گفت: از میان همه ویژگی‌های دکتر تسلیمی یک نکته لازم است گفته شود و این است که ویژگی وی فراتر از پاکدستی مثل نماز خواندن، برپا داشتن پاکدستی مثل برپاداشتن نماز در محیط‌های آموزشی است.
وی افرادی مانند دکتر تسلیمی را اسوه‌هایی از پاکدستی در جامعه امروز ایران خواند و افزود: ما باید حرکتی در جامعه راه بیندازیم و به مدیرانی مانند دکتر تسلیمی که چهار دهه پاکدست باقی ماندند به عنوان مروجان پاکدستی لوح، تندیس یا نشانی را تقدیم کنیم.
دکتر جعفر‌آهنگران دبیر گروه مدیریت و حسابداری خانه اندیشمندان علوم انسانی نیز در این آیین با تشریح فعالیت‌های این خانه از دکتر تسلیمی به عنوان چهره‌ای ماندگار و پیشرو در اخلاق و رفتار نام برد.
دکتر توکلی نایب رئیس انجمن علمی مدیریت رفتار سازمانی هم در این آیین علم، حلم و سکوت را از ویژگی‌های دکتر تسلیمی خواند.
در پایان این آیین دکتر محمد سعید تسلیمی طی سخنان کوتاهی از همه عوامل برگزار کننده این آیین تقدیر و تشکر کرد.
