شاخص جهانی حقوق کارکنانITUC
بررسی شرایط محیط کار در جهان امروز و معرفی بدترین کشورها برای کارگران
کنفدراسیون بین المللی اتحادیه تجارت
جهت دانلود نسخه الکترونیک شاخص جهانی حقوق کارکنان ، کلیک کنید 
شاخص حقوق جهانی ITUC با توجه به میزان احترام به حقوق کارگران 139 کشور مختلف، هر سال بدترین کشورهای جهان را در مقیاس یک تا پنج برای کارگران مشخص میکند. ITUC به عنوان صدای جهانی کارگران در سه دهه اخیر هرگونه نقض حقوق کارگران را مستندسازی کرده و بر اساس آنها رتبهبندی خود را انجام میدهد. با این حال در سال 2014 برای نخستین بار این سازمان شاخص حقوق جهانی را به منظور افزایش شفافیت کشورهای مختلف در خصوص حقوق کارگران منتشر کرد.
? بر اساس این گزارش، کشورها در شش گروه دستهبندی میشوند. در گروه اول که با نمره یک مشخص شدهاند، حقوق نیروی کار به طور کلی تضمین شده است. کارگران میتوانند آزادانه متحد شده، از حقوق خود دفاع کرده و از طریق چانهزنی با کارفرمای دولتی یا خصوصی شرایط کاری خود را بهبود بخشند. کشورهایی در این رتبهبندی نمره دو را میگیرند که حقوق نیروی کار تجمعی نسبتاً ضعیفتری را نسبت به دسته قبلی دارند. در چنین کشورهایی حقوق مشخص بارها از سوی دولت یا شرکتها مورد حمله قرار گرفته و تلاش برای شرایط کاری بهتر تضعیف میشود.
? دسته سوم کشورهایی هستند که در آنها حقوق کارگران به صورت منظم نقض میشود. دولتها و شرکت به طور منظم در حقوق نیروی کار تجمعی دخالت کرده یا نمیتوانند جنبههای مهم حقوق آنها را به طور کامل تضمین کنند. در چنین کشورهایی احتمالاً قوانین دچار کمبودهایی است یا در عمل برخی از قوانین به صورت متناوب نقض میشود.
? کارگران در کشورهایی که نمره چهار را در رتبهبندی ITUC کسب کردهاند بارها شاهد خشونتهای سیستماتیک علیه خود بودهاند. در این کشورها دولت و شرکتهای کارفرما به شدت در تلاشاند تا صدای یکپارچه کارگران را خفه کرده و حقوق اساسی آنها را تهدید کنند.
? کشورهایی با نمره پنج بدترین کشورها برای کار به حساب میآیند. در حالی که قانونگذاران ممکن است حقوق مشخصی را برای کارگران وضع کرده باشند، اما دسترسی موثری به این حقوق وجود ندارد و بنابراین در این کشورها شاهد رژیمهای خودکامه و برخورد ناعادلانه با نیروهای کار هستیم. کارگران در کشورهایی با نمره +5 همچون کشورهای دسته قبلی دارای حقوق محدودی هستند. همچنین در این کشورها در نتیجه جنگهای داخلی و اشغال نظامی شاهد ناکارآمدی موسسات و نهادها هستیم. در چنین مواردی حقوق کارکنان به دلیل سقوط حاکمیت قانون نقض میشود.
? خاورمیانه و شمال آفریقا با میانگین نمره 4/53 همچنان به روند نزولی خود در نقض حقوق کارگران ادامه میدهند. این منطقه با جنگ و نقض حاکمیت قانون مواجه است و هیچ تضمینی برای حقوق اساسی نیروی کار در کشورهایی چون فلسطین، سوریه، عراق و لیبی وجود ندارد. کشورهای حاشیه خلیجفارس نیز مهاجران را از حق داشتن اتحادیه و چانهزنی در خصوص وضعیت ناامیدکننده آزادیهای شهروندی محروم کردهاند. در این میان قطر با رفتار نامناسب خود در قبال کارگران مهاجر جهان را شگفتزده کرده است. مصر نیز همچنان به عنوان خطرناکترین مکان برای اتحادیههای کارگری به حساب میآید. در واقع هرگونه اعتراض مستقلی سیاستهای دولت عبدالفتاح سیسی را به چالش میکشاند. تنظیم شکایت، کاهش حقوق، اخراج و انتقال نامربوط بخشی از اقدامات دولت الجزایر در جهت نقض حقوق کارگران بود. هرگونه اعتراض در برابر چنین احکامی نیز از سوی پلیس این کشور سرکوب میشد.
? میانگین نمره آفریقا در مقایسه با سال گذشته بدتر شده و از 3/32 به 4 افزایش یافته است. متوسط نمره آسیا پاسیفیک 4/14 بوده که این امتیاز بد ناشی از نگرانیهای موجود در خصوص حقوق کارگران در میانمار و کامبوج بوده است. رهبران و جوامع کسبوکار این کشورها به کارگران خود دستمزد بسیار کمتری میدهند تا بتوانند در صنعت پوشاک به رقابت با بنگلادش و هند ادامه دهند. رئیسجمهور فیلیپین با اظهارنظر خود در مورد قتلهای غیرقانونی، بیارزش بودن جان مردم کشورش را برای خود نشان داده است.
? در اروپا، سالها اقدامات ریاضتی منجر به کاهش موثر حق مذاکرات دستهجمعی کارمندان با کارفرمایان شده است. نمره متوسط قاره آمریکا نیز از 3/16 به 3/5 افزایش یافته است که نشاندهنده ادامه سرکوب کارگرانی است که به دنبال احقاق حقوق خود در فضای اقتصادی رو به زوال منطقه هستند. در آمریکای جنوبی و مرکزی، شرایط همچنان خطرناک باقی مانده و اتحادیهها همچنان برای بهبود شرایط محیط کاری خود در تلاشاند