ویژگیهای خطمشی خوب
منظور از خوب بودن خطمشی، مفید بودن در عمل و سهولت در اجراست.
خطمشی خوب[1]، ارزش عمومی[2] تولید میکند. خطمشی باید با تغییر یا تثبیت به افراد و سازمانها منفعت برساند، گرچه ممکن است در ارزش عمومی و مفید بودن آن اختلاف نظر وجود داشته باشد. اما با تجزیه و تحلیل نتایج عمدی و غیرعمدی، تمرکز اصلی روی جنبهها و نتایج عمدی خطمشی است.
خطمشی خوب، به عنوان یک ضرورت دیده میشود. تمرکز بر وجه عقلایی گرایی روشن برای خطمشی جدید یا تجدیدنظر در خطمشیهای موجود، یکی از گامهای ضروری خطمشیگذاری خوب است.
خطمشی خوب، در ابتدا یک فعالیت ذهنی[3] است. خطمشیگذاری در ابتدای امر، باید مدل حل مساله را به صورت ذهنی ایجاد نماید، دستورالعملی که باید تنظیم شود و یا مسالهای که باید با تغییر خطمشی حل شود، باید در شروع کار روشن گردیده، جوانب دور و نزدیک سیستم مساله مورد ملاحظه قرار گیرد.
خطمشی خوب با اهداف سیستم ظهور پیدا میکند و اجرا میشود. خطمشی وزارتخانهها با اهداف آنها در ارتباط میباشد، گرچه ممکن است خطمشیها سبب ایجاد وزارتخانهها یا سازمانهای عمومی شوند. خطمشی وسیلهای برای تغییر است که در این صورت باید بر روی اهداف دولت و مؤسسات تمرکز پیدا کند.
خطمشی خوب، دقیق میباشد. برای تدوین آنها باید از شواهد و اطلاعات صحیح به عنوان پایه تجزیه و تحلیل استفاده کرد. شواهد و اطلاعات به کار گرفته شده باید کمی و کیفی باشد و تجزیه و تحلیل آنها باید عقلایی، جامع، دقیق و متوازن باشد.
خطمشی خوب، اخلاقی است. این خطمشیها بر احترام و همگرایی کارگزاران دولتی و حسن رابطه آنها تأکید دارند و بر پایه نفع رساندن به مردم و تکریم آنان استحکام مییابند.
خطمشی خوب، شفاف و روشن است. این خطمشیها، رابطهای شفاف با سطوح بالاتر و پایینتر از خود دارند و به راحتی و به صورت گسترده فهمیده میشوند.
خطمشی خوب، قابل فهمیدن[4] است. شفافیت که از ابعاد اصلی خطمشی خوب میباشد، به این هدف کمک میکند. در بیان خطمشیها، باید از جملات طولانی خودداری نموده و تا حد ممکن به وسیله چند عبارت ساده و کوتاه بیان شود، به طوری که پیام به آسانی منتقل شده و توسط مخاطب آن دریافت شود.
خطمشی برای تغییر و بهبود باز است. خطمشیها باید در زمان و مکان مناسب نوشته شده و تمام مستندات آن نگهداری شود و امکان دسترسی به آنها جهت بررسی مجدد، اصلاح و تغییر آسان باشد. خطمشیهایی که راه و امکان تجدیدنظر و اصلاح را بر خود بسته باشند ممکن است خود، موجد مسائل عمومی جدی گردند؛ بنابراین خطمشی خوب ضمن حفظ ثبات نسبی فعالیتهای سازمان، با تغییرات و شرایط جدید قابل تطبیق است.
خطمشی خوب، به موقع است. خطمشی مؤثر، با سرعت به چالشهای پیش آمده و تغییرات پاسخ میدهد و باعث اتلاف وقت و افزایش هزینه فرصت از دست رفته نمیشود.
خطمشی خوب توانایی تطبیق دادن خود و همچنین انطباق یافتن را دارد. این گونه خطمشیها، چالشهای اجرایی را پیش بینی نموده و با تغییرات واقعی محیط عملیاتی تطبیق مییابند.