نقشه جامع علمی کشور
دانلود فایل پی دی اف نقشه جامع علمی کشور
۱-۱٫ ارزشهای بنیادین نقشه جامع علمی کشور
مبانی ارزشی نظام علم و فناوری کشور بر پایۀ مبانی نظری که در مجموعۀ اسناد پشتیبان نقشۀ جامع علمی کشور ارائه شده، استوار است و به مثابۀ روح حاکم بر حرکت علمی کشور بوده و مشخص کنندۀ جهتگیریهای نظام، اولویتها و باید و نبایدها در عرصههای آموزش، پرورش، پژوهش و فناوری است. مهمترین این ارزشها عبارتند از:
حاکمیت جهانبینی توحیدی اسلام در کلیۀ ابعاد علم و فناوری؛
علم هدایتگر و هدفمندی آخرتگرایانۀ علم و فناوری؛
عدالتمحوری، پرورش استعدادها و دستیابی همگان به خصوص مستضعفین در حوزه علم و فناوری، و تقویت خلاقیت، نوآوری و خطرپذیری در علم؛
کرامت انسان با تکیه بر فطرت حقیقتجو، عقلگرا، علمطلب و آزادگی وی؛
آزاداندیشی و تبادل آرا و تضارب افکار (جدال احسن)؛
توجه به اصل عقلانیت، تکریم علم و عالم، ارزشمندی ذاتی علم و ضرورت احترام حقوقی و اخلاقی به آفرینشهای فکری علمی؛ ودستاوردهای علمی بشری و بهرهگیری از آنها در چارچوب نظام ارزشی اسلام؛
علم و فناوری کمال آفرین، توانمندساز، ثروتآفرین و هماهنگ با محیط زیست و سلامت معنوی، جسمی، روانی و اجتماعی آحاد جامعه؛
ایجاد تحول بنیادین علمی بخصوص در بازبینی و طراحی علوم انسانی در چارچوب جهانبینی اسلامی؛
تعامل فعال و الهامبخش با محیط جهانی و فرآیندهای توسعۀ علم و فناوری در جهان؛
اخلاقمحوری، تقدم مصالح عمومی بر منافع فردی و گروهی، تقویت روحیۀ تعاون و مشارکت و مسئولیتپذیری آحاد جامعۀ علمی و نهادهای مرتبط با آن.
۱-۲٫ ویژگیهای اصلی الگوی نظام علم، فناوری و نوآوری
الگوی مناسب نظام علم، فناوری و نوآوری ویژه جامعه ایرانی که به دنبال احیای فرهنگ و ایجاد تمدن نوین اسلامی ـ ایرانی است باید ویژگیهای اصلی زیر را داشته باشد :
ترکیب عرضهمحوری و تقاضامحوری: با توجه به اهداف، آرمانها و اولویتهای بلندمدت نظام و کافی نبودن تقاضاهای بخشهای اقتصادی و صنعتی از موارد مذکور، از برخی حوزههای اولویتدار باید حمایت اختصاصی شود. این وجه از نظام علم و فناوری معطوف به تولید و عرضه دانش بر مبنای اهداف و آرمانهای جامعه است. از سوی دیگر افزایش تقاضای نظامهای فرهنگی، سیاسی، صنعتی و اقتصادی ملی و فراملی و در نتیجه تجاریکردن دانش و فناوری، اهمیت ویژهای در پیشرفت همه جانبه و پایدار کشور دارد. بنابراین، الگوی مناسب برای نظام علم و فناوری جامعه ایرانی در این زمینه ترکیبی از الگوهای عرضهمحوری و تقاضامحوری است.
اجتماع دو رویکرد برونمداری و درونمداری:نظام علم و فناوری جامعه ایرانی از نظر توجه به نیازها، قابلیتها و ظرفیتهای بومی و مزیتهای نسبی کشور، درونمدار است. از سوی دیگر با توجه به فرصتهای پیشرو در جهان و کشورهای اسلامی، مشارکت علمی و فناوری فعال با جهان اسلام و سایر کشورها داشته و بنابراین در این زمینه برونمدار است.
تلفیق آموزش با تربیت، پژوهش و مهارت: از آنجا که علم و عمل توأمان، عامل پیشرفت همهجانبه و پایدار کشور است، باید الگوی تفکیکی حاکم بر نظام فعلی علم و فناوری به سرعت در جهت الگویی تلفیقی تحول یابد. بدین منظور این تلفیق باید از آموزش ابتدایی آغاز و در تمام دورههای آموزشی ادامه یابد و در نتیجه الگوی آموزشی حافظهمدار فعلی جای خود را به الگوی مبتنی بر یادگیری دانش به همراه تربیت انسانها، پرورش مهارتها و پژوهش خواهد داد. در نظام آموزش عالی نیز رویکرد پژوهشمحوری تقویت خواهد شد.