پیشگیری و مبارزه با فساد

پیشگیری و مبارزه با فساد

فراتحلیل کیفی مطالعات فساد

گزارش مرکزپژوهش های مجلس شورای اسلامی

جهت دریافت نسخه الکترونیکی فایل،کلیک کنید

این گزارش تصریح می‌کند که همه جوامع به‌خصوص جوامع درحال توسعه با سطوحی از انواع مختلف فساد روبرو هستند، اما آنچه سبب تمایز کشورها در فرآیند توسعه و پیشرفت است، نحوه مواجهه آنان با پدیده فساد و اتخاذ سیاست‌های پیشگیرانه و مقابله‌ای است. برای بررسی نحوه مواجهه جمهوری اسلامی ایران با پدیده فساد، تهیه سلسله‌گزارش‌هایی با محور تحلیل سیاست‌های پیشگیری و مبارزه با فساد در دستور کار قرار گرفته تا چرخه سیاستگذاری درباره پیشگیری و مبارزه با فساد (مسئله‌شناسی، تدوین و اتخاذ سیاست، اجرا و پیاده‌سازی سیاست، ارزیابی و تحلیل سیاست)، به‌نحو مطلوب، صورت پذیرد. در این راستا، نیاز است در گام نخست، ذخیره دانایی کشور در موضوع فساد مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین، روش فراتحلیل کیفی به‌عنوان کاربردی‌ترین روش توصیه شده توسط آموزه‌های روش‌شناسی برای تحلیل نتایج مقالات حوزه فساد و پیشینه‌پژوهی اتخاذ شد.

این گزارش می‌افزاید در قسمت علل و عوامل ایجاد و شکل‌گیری فساد، از مجموع ۶۳۱ گزاره علمی که در ۵۴ گویه دسته‌بندی شدند، به‌ترتیب علل و عوامل سیاسی، حقوقی، اقتصادی و فرهنگی دارای بیشترین گزاره‌های علمی هستند.

در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی علل و عوامل ایجاد و شکل گیری فساد به ۵ دسته گویه‌های علل و عوامل سیاسی، گویه‌های علل و عوامل حقوقی، گویه‌های علل و عوامل اقتصادی، گویه‌های علل و عوامل فرهنگی، تقسیم شده‌اند.

همچنین در این گزارش در اثرات و پیامدهای ارتکاب فساد، از مجموع ۲۶۳ گزاره علمی که در ۲۱ گویه دسته‌بندی شدند، به‌ترتیب پیامدهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و حقوقی دارای بیشترین گزاره‌های علمی هستند که اثرات و پیامدهای ارتکاب فساد شامل گویه‌های پیامدهای اقتصادی، گویه‌های پیامدهای سیاسی، گویه‌های پیامدهای فرهنگی، گویه‌های پیامدهای حقوقی است.

گزارش حاضر می‌افزاید در قسمت راهکارهای پیشگیری و مبارزه با فساد، از مجموع ۷۶۳ گزاره علمی که در ۵۰ گویه دسته‌بندی شدند، به‌ترتیب راهکارهای حقوقی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دارای بیشترین گزاره‌های علمی هستند که گویه‌ها و مقوله‌های علمی متناظر با این بخش شامل گویه‌های راهکارهای حقوقی، گویه‌های راهکارهای سیاسی، گویه‌های راهکارهای اقتصادی، گویه‌های راهکارهای فرهنگی، است.

در این گزارش تصریح شده است که فارغ از نقدهایی که به فرآیند تدوین و داوری مقالات علمی در کشور وارد است ـ که در قسمت جمع‌بندی گزارش ارائه شده است ـ ، فراتحلیل حاضر حاوی پیشینه‌پژوهی جامع مطالعات فساد و یافته‌های بسیار اساسی در حوزه‌های علل و عوامل، پیامدها و راهکارهاست که علاوه‌بر استفاده جامعه علمی و پژوهشی، با هدف استفاده حداکثری از ظرفیت علمی و پژوهشی کشور در تحلیل سیاست‌های پیشگیری و مبارزه با فساد مورد استفاده قرار خواهد گرفت.